فرآورده های زنبور عسل

زنبورعسل حشره ای کوچک و دوست داشتنی که با عسل شناخته می شود. بسیاری از ما تنها محصولی که با شنیدن نام زنبور عسل به ذهنمان می رسد عسل است. عسل به لحاظ اقتصادی و کیفی مهم ترین فراورده زنبور عسل محسوب می شود. ولی این حشره مفید علاوه بر عسل محصولات و فرآورده های دیگری هم دارد که از آن جمله می توان به گرده گل، موم و بره موم، ژل رویال، زهر زنبور عسل و زنبورهای لارو و بالغ اشاره کرد. هر کدام از موارد فوق دارای خواصی بخصوصی بوده و شیوه مصرف متفاوتی دارند که می توان در درمان بیماری ها و حفظ سلامت بدن از آنها استفاده کرد.

در ادامه هر کدام از فرآورده های عسل را همراه با خواص و موارد استفاده آنها ذکر خواهیم کرد.

• گرده گل

گرده گل از دیگر فرآورده های زنبور عسل محسوب می شود که ارزش غذایی قابل توجهی داشته و از آن به عنوان تنها غذای کامل یاد می شود. گرده گل منبعی غنی از پروتئین و مواد مغذی است.

گرده گل دارای اهمیتی در حد یک داروی مهم و مکمل غذایی بوده و باعث تسریع در جذب و دسترسی بهتر به مواد غذایی می گردد.

گرده جمع آوری شده توسط زنبورها می تواند در تهیه غذاهای گوناگون و تولید داروهای خوراکی مورد استفاده قرار گیرد.

گرده گل در صورت نگهداری و انبار به روش غیر اصولی ارزش غذایی و خاصیت مفید خود را از دست می دهد. گرده گل تازه انبار شده با قرار گیری در دمای اتاق کیفیت خود را در مدت چند روز از دست داده و بی خاصیت می شود. همچنین نگهداری گرده گل تازه ذخیره شده در فریزر تنها می تواند به مدت یک ماه ارزش غذایی خود را حفظ کند.

از جمله خواص درمانی گرده گل می توان به تنظیم عملکرد روده، کمک به دفع چربی بدن، کنترل وزن و جلوگیری از چاقی، درمان یبوست، تسکین اعصاب، رفع کم خونی، افزایش دهنده اشتها، کمک به درمان آلرژی، مفید برای سلامت و زیبایی پوست، درمان ورم پروستات، کمک به بهبود بیماریهای کبدی، درمان مشکلات مربوط به ناباروری اشاره کرد.

• موم

موم یکی دیگر از فرآورده های زنبور عسل است. از موم زنبور عسل در گذشته های دور استفاده های فراوانی می کردند. موم زنبور عسل ماده ای خنثی با قابلیت شکل پذیری بالاست. این موم در مقابل بسیاری از اسیدها مقاوم بوده و در آب قابل حل شدن نیست.

 درمان چاک گوشه لب، درمان بیماری نقرس، استفاده برای درمان زگیل های پوستی و بهبود دردهای رماتیسمی از جمله خواص درمانی موم زنبور عسل هستند.

• بره موم

بره موم از مقادیر مختلفی از موم زنبور عسل و رزین ها تشکیل شده که توسط زنبور عسل و از طریق گیاهان بخصوص قسمت جوانه گلها و برگهای آنها تهیه می شود. این رزین ها توسط زنبورهای کارگر و برای پر کردن داخل حفره های تخمگذاری مورد استفاده قرار می گیرد. شاخن ها بوسیله این رزین ها تعمیر شده و شکاف های کوچک موجود در کندوها بسته می شود.

بره موم از رنگی زرد تا قهو ای برخوردار است که رنگ آن بسته به منشاء رزین ها متغیر می باشد. با وجود اینکه بره موم نسبتا پایدار بوده ولی برای نگهداری اصولی و حفظ کیفیت آن بهتر است بره موم و عصاره آن را در ظروفی در بسته و بدون منفذ نگهداری کنید. دمای مناسب برای نگهداری آن نیز دمای کمتر از 10 الی 12 درجه سانتی گراد می باشد.

خواص درمانی بره موم عبارتند از: درمان دندان درد، درمان تبخال، درمان زخم های دهانی، مفید در درمان زخم ها و سوختگی ها، کمک به تقویت و شادابی پوست، دارای خواص بی حس کنندگی موضعی، داروی ضد سرطانی، درمان آکنه و میخچه و جلوگیری از ریزش مو.

• ژل رویال

این ژل که به ژل سلطنتی نیز معروف است توسط زنبورهای کارگر جوان و از طریق غده هیپوفارنژل یا فوق حلقوی آنها تهیه و تولید می شود. این ژل در حین تولید و ترشح مستقیما توسط ملکه یا لاروها خورده شده و ذخیره نمی گردد. این ژل زمانی می تواند ذخیره و برداشت شود که مقدار تولید آن برای پرورش ملکه و لاروها به مقدار بالایی برسد. لاروهای ملکه توان مصرف این ژل را متناسب با سرعت تولید آن ندارند، بنابراین ژل رویال در سلول های لاروهای ملکه جمع آوری می گردد.

خواص درمانی ژل رویال شامل موثر در کاهش فشار خون، افزایش فعالیت غدد جنسی، کمک به درمان افسردگی، تحریک ترشح انسولین و جلوگیری از ابتلا به دیابت، افزایش شیر مادر، درمان بیماریهای پوستی و جوانسازی پوست می شود.

• زهر زنبورعسل

زهر زنبور عسل یکی دیگر از فرآورده های این حشره مفید می باشد. مایعی بی بو، آبکی و شفاف است که در صورت تماس با چشم ها یا غشاء مخاط می تواند باعث ایجاد سوزش در آنها شود. رنگ زهر زنبور عسل زرد مایل به قهوه ای است. در ترکیبات خود دارای موادی فرار است که ممکن است طی پروسه جمع آوری به راحتی از دست برود.

از جمله خواص درمانی زهر زنبورعسل می توان به درمان بیماری ام. اس، التیام دردهای کمری و التهاب مهره ها، درمان دردهایی با منشاء آرتروز، درمان تومور، بهبود جراحات و جوش های پوستی، درمان بیماری لایم، دارای خواص ضد درد و ضد التهابی، درمان برآمدگی های استخوانی، درمان زگیل و پسوریازیس اشاره کرد.

• زنبورهای لارو و بالغ

فرآورده های عمده زنبور عسل توسط زنبورهای عسل بالغ تولید می شوند. به همین جهت زنبورداران حاضر به فروش آنها نمی شوند. اما زنبورهای نوزاد قابل فروش بوده و می توان از آنها در مصارف دیگری استفاده کرد.

زنبورداران می توانند متناسب با نیاز بازار، زنبورهای خود را به صورت جعبه ای، بچه کندو یا کلنی های کامل به فروش برسانند. همچنین زنبورداران می توانند برای کسب درآمد بیشتر زنبورهای بالغ خود را همراه با عسل بفروشند.